Khi vụ việc vượt ngoài khả năng tự giải quyết, quy trình tố tụng trở thành biện pháp pháp lý hiệu quả để xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Trong mỗi lĩnh vực như tố tụng hành chính, tố tụng dân sự và đặc biệt là tố tụng hình sự, quy trình này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự xã hội, ngăn ngừa tội phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan. Luật Hoàng Đức cung cấp hướng dẫn chi tiết cho quy trình tố tụng hình sự tại Việt Nam, từ giai đoạn khởi tố đến xét xử. Để được tư vấn chi tiết, vui lòng liên hệ Hotline: 1900.633.268.
Mục lục bài viết
1. Tố tụng hình sự là gì?
Tố tụng hình sự là quy trình pháp lý, trong đó các cơ quan tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng đánh giá và xác minh một hành vi có phải vi phạm pháp luật hay không. Quá trình này giúp phát hiện và xử lý tội phạm chính xác, đồng thời giáo dục công dân tuân thủ pháp luật và ngăn ngừa tội phạm.
2. Quy trình tố tụng hình sự theo Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015
Quy trình tố tụng hình sự trải qua nhiều giai đoạn, từ khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, đến thi hành án.
Bước 1: Tiếp nhận nguồn tin về tội phạm
Nguồn tin về tội phạm bao gồm tố giác, tin báo và kiến nghị khởi tố từ cá nhân hoặc cơ quan có thẩm quyền. Theo quy định tại Điều 144 và 145 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, thời hạn xử lý nguồn tin là 20 ngày, có thể kéo dài đến 02 tháng trong trường hợp phức tạp.
Bước 2: Khởi tố vụ án hình sự
Khởi tố là quyết định chính thức bắt đầu điều tra tội phạm khi có dấu hiệu phạm tội. Theo Điều 143, Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, căn cứ để khởi tố bao gồm tố giác, tin báo, kiến nghị khởi tố, tự thú hoặc khi cơ quan tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện.
Bước 3: Điều tra vụ án hình sự
Cơ quan điều tra thu thập bằng chứng để xác định tội phạm và đối tượng vi phạm. Điều tra viên có thể gia hạn điều tra theo quy định tại Điều 172 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015. Các hoạt động điều tra bao gồm khởi tố bị can, thu thập lời khai và khám nghiệm hiện trường.
Bước 4: Giai đoạn truy tố
Viện Kiểm sát quyết định truy tố khi có đủ bằng chứng hoặc trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Kết quả là cáo trạng được đưa ra trước Tòa án để bắt đầu quá trình xét xử.
Bước 5: Xét xử sơ thẩm vụ án hình sự
Trong phiên tòa sơ thẩm, Tòa án xem xét các bằng chứng và tiến hành tranh tụng. Hội đồng xét xử sẽ đưa ra bản án dựa trên luật pháp và chứng cứ trong hồ sơ vụ án.
Bước 6: Xét xử phúc thẩm án hình sự
Phúc thẩm là quy trình xét xử lại vụ án khi bản án sơ thẩm bị kháng cáo hoặc kháng nghị. Những người có quyền kháng cáo bao gồm bị cáo, bị hại, người đại diện và Viện Kiểm sát cấp trên.
Bước 7: Thi hành bản án và quyết định của Tòa án
Bản án được thi hành khi có hiệu lực pháp luật. Quá trình này do Chánh án Tòa án đã xét xử sơ thẩm ra quyết định và giao cho cơ quan thi hành án thực hiện.
3. Thời hạn kháng nghị theo thủ tục tái thẩm
Tái thẩm là quá trình xét lại bản án có hiệu lực khi phát hiện tình tiết mới. Thời hạn tái thẩm theo hướng bất lợi cho người bị kết án không quá 01 năm từ khi Viện Kiểm sát nhận tin về tình tiết mới, còn tái thẩm có lợi thì không hạn chế thời gian.
Luật Hoàng Đức luôn sẵn sàng tư vấn pháp lý và hỗ trợ mọi thắc mắc liên quan đến quy trình tố tụng hình sự. Hãy gọi ngay Hotline: 1900.633.268 để được hỗ trợ nhanh chóng!
