Trong hệ thống pháp luật Việt Nam, khái niệm “vi phạm hành chính” và “vi phạm hình sự” có sự khác biệt rõ rệt về bản chất và mức độ xử lý. Luật Hoàng Đức, với nhiều năm kinh nghiệm tư vấn pháp lý, sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết về sự khác nhau giữa hai khái niệm này để giúp quý khách hiểu rõ hơn về các quy định pháp lý và hình thức xử phạt. Mọi thắc mắc xin liên hệ Hotline: 1900.633.268.
Mục lục bài viết
1. Khái niệm vi phạm hành chính và vi phạm hình sự
Theo Luật Xử lý Vi phạm Hành chính năm 2012, vi phạm hành chính là những hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi phạm quy định pháp luật về quản lý nhà nước, nhưng không phải là tội phạm và sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính.
Ngược lại, theo Điều 8 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm trực tiếp hoặc gián tiếp đến quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân và toàn xã hội. Những hành vi này được quy định chi tiết trong Bộ luật Hình sự và thường bị xử lý bằng các hình phạt nghiêm khắc.
2. Căn cứ pháp lý
Các quy định về xử lý vi phạm hành chính và tội phạm hình sự nằm trong hai hệ thống văn bản luật khác nhau:
- Luật Xử lý Vi phạm Hành chính 2012 và các nghị định liên quan.
- Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017).
3. Dấu hiệu cấu thành hành vi vi phạm
- Mặt khách quan: Vi phạm hành chính thường có mức độ nguy hiểm thấp hơn so với tội phạm hình sự. Tội phạm thường gây thiệt hại nghiêm trọng và được thực hiện bằng các thủ đoạn phức tạp, quy mô lớn.
- Mặt chủ quan: Tội phạm quy định rõ ràng các mức độ lỗi (cố ý trực tiếp, cố ý gián tiếp, vô ý vì quá tự tin, vô ý do cẩu thả), trong khi vi phạm hành chính chỉ có hai hình thức lỗi là cố ý và vô ý.
4. Chế tài xử phạt
Xử phạt vi phạm hành chính bao gồm các hình thức như cảnh cáo, phạt tiền, tước quyền sử dụng giấy phép, hoặc trục xuất, theo Điều 21 Luật Xử lý Vi phạm Hành chính 2012. Trong khi đó, tội phạm chịu các hình phạt nghiêm khắc hơn như phạt tù, cải tạo không giam giữ, và thậm chí là tử hình.
5. Hành vi không vi phạm pháp luật về hình sự và hành chính
Một số hành vi tuy không vi phạm pháp luật nhưng lại trái đạo đức xã hội. Mặc dù không có chế tài xử phạt, những hành vi này vẫn bị xã hội phê phán và lên án. Ví dụ, trường hợp hai người đồng thuận quan hệ tình cảm nhưng không chịu trách nhiệm với nhau có thể không vi phạm pháp luật, nhưng vẫn bị xã hội phê phán.
Liên hệ Luật Hoàng Đức qua Hotline: 1900.633.268 để được tư vấn chi tiết về các quy định pháp luật liên quan đến vi phạm hành chính và hình sự, đảm bảo hiểu rõ các quyền lợi và nghĩa vụ của mình.